Ontwikkelen en opschalen van narratieve oplossingen
In 7 fasen van idee tot grootschalige toepassing Plan kennismakingOntwikkelen en opschalen van op narratieven gebaseerde oplossingen
Onze op narratieven gebaseerde oplossingen zijn interessant omdat ze schaalbaar zijn. Ze kunnen in het klein worden toegepast, maar ook op grote schaal qua tijd, locatie en aantal betrokkenen. Die schaalbaarheid maakt ze interessant voor situaties en uitdagingen waarbij het gewenst is om grote groepen mensen en/of voor lange tijd en/of verspreid over een groot geografisch gebied te laten participeren. De wetenschappelijk basis daarvoor is:
- Narratieven zijn pakketjes vol betekenis en kunnen in principe door iedereen worden gedeeld.
- Organisaties – van teams tot landen of zelfs wereldwijd – zijn complex adaptieve systemen waarin kennis verspreid zit en waarvan naast productie ook betekenis en identiteit gestuurd moet worden.
- Het Viable Systems Model geeft handreikingen hoe organisaties zich kunnen organiseren voor langlevendheid door nesting en slimme informatieuitwisseling.
Tegen deze achtergrond verloopt het ontwikkelen van grootschalige en continue oplossingen op basis van narratieven schematisch gezien in zeven stappen:
![7 fasen ontwikkeling narratieve besturingsoplossingen](https://4vitae.nl/wp-content/uploads/2024/02/7-fasen-ontwikkeling-narratieve-besturingsoplossingen.png)
Oogsten
In deze stap beginnen we met het oogsten van narratieven uit de ecologie. Dat kan een organisatie zijn of een markt of een gemeente of over een product of een dienst. Er is een breed scale aan StoryMethods om deze narratieven te vinden, los te maken, te laten vertellen, enzovoort. Dat goed doen is ons vak. Maar je mag het rustig thuis proberen.
Emergeren
Wij moeten zorgen dat een groep mensen die stukjes zichtbaar te maken er dat zij daarmee werken totdat die emergente eigenschappen ontstaan. Dat is nuttig voor henzelf omdat ze er vaak meteen actie mee kunnen ondernemen. Maar ook voor ons omdat we die nodig hebben om de oplossing verder te ontwikkelen.
Planten
De emergentie eigenschappen – StoryElements geheten – zijn één van de drie soorten informatie die nodig is om een zogenaamde vertelkamer te maken. Dat is een – meestal digitale – plek waar mensen hun ervaringen met producten en diensten kunnen vertellen of hun observaties over wat zij zien in markten of omgevingen en/of meemaken in organisaties.
Een vertelkamer bestaat grofweg uit vijf delen:
- vragen die helpen om een narratief te delen (te gaan vertellen)
- een plek om het vertelde neer te zetten (schrijven, opnemen, tekenen) en een naam te geven
- vragen over de inhoud van het narratief en omstandigheden
- vragen over de betekenis van de ervaring, observatie of gebeurtenis voor de verteller
- vragen oversde verteller. Bijvoorbeeld situatie, ervaring, historie, houding
De vertelkamer is geschikt om breed te verspreiden. In principe over de hele wereld. Nu is dat niet meteen verstandig. Het is slimmer om eerst even te kijken of het werkt. Of de vertelkamer doet wat ie moet doen: mensen helpen om betekenisvolle verhalen te vertellen (vooral schrijven) en die betekenis te delen door het beantwoorden van vragen.
Opgroeien
De oplossing groeit door deze op meer plekken uit te zetten én iteratief de emergente eigenschappen te blijven toetsen m.b.v. de patronen, trends en signalen in de antwoorden.
In deze fase ontstaan nieuwe mogelijkheden om patroondetectie te doen in de warme data die – eventueel – ook verbonden kan worden met koude data. Zie de PatternExploration werkwijze voor meer details.
Vertakken
Tijdens de groei ontdekken meer mensen, teams en organisaties het nut van de narratieve oplossing. Er ontstaan nieuwe vormen van gebruik los van de originele toepassing, Door het toevoegen van Maatschappelijk Verantwoorden wordt geborgd dat de betekenissen van deze nieuwe toepassing integraal worden meegenomen in het geheel.
Een voorbeeld hiervan is dat een afdeling oncologische zorg van een ziekenhuis de stroom met narratieven en duidingsdata gaat gebruiken om haar eigen zorg te evalueren. Door de inzichten die daarbij worden opgedaan onderdeel te maken van de verantwoordingscyclus ontstaat autonomie terwijl op het gebied van impact coöperatie intakt blijft.
Volgroeien
De oplossing groeit naar volwassenheid na ongeveer 3-4 iteraties van het VIBE proces https://4vitae.nl/project/vibe/. En ook de VITAE functies komen in deze fase volop tot ontwikkeling. Met name gedistribueerd toezicht en contextuele evaluatie op de uitdaging zijn essentieel voor Uitdagend leiderschap.
Zelfstandig
In deze fase is de oplossing volwassen in die zin dat er steeds meer zelfstandigheid verwacht wordt van de ecologie waarin deze draait. De processen voor Verbonden Besturen schalen in principe van straat tot parlement.
Verhalen helpen gaan waar ze moeten zijn
Met warme data als dragerGereedschap
Voor het realiseren van deze toepassingen gebruikt 4vitae gereedschap – werkwijzen, tools en diensten – die zoveel mogelijk gebaseerd zijn op open source componenten, aangevuld met eigen integratie en ontwikkeling.